در حال بارگذاری ...
مجید علم‌بیگی در گفت‌وگو با ایران تئاتر

دراماتورژی در تئاتر کودک و نوجوان کارکردهای ویژه‌ای دارد

مجید علم‌بیگی کارگردان نمایش «پروفسور جیلی بیلی» به ایران تئاتر گفت: معتقدم دراماتورژی در تئاتر کودک و نوجوان از کارکردهای ویژه‌ای برخوردار است و می‌تواند نقش موثر و مثبتی در کیفیت نهایی آثار داشته باشد.

مجید علم‌بیگی کارگردان نمایش کودک و نوجوان «پروفسور جیلی بیلی» که این روزها در تالار هنر روی صحنه رفته در گفت و گو با ایران تئاتر در ارتباط با نحوه شکل گیری این اثر بیان کرد: متن این نمایش برگرفته از نمایشنامه «قصه فندق شکن» اثر «دیوید وود» است. اساساً نوشته های دیوید وود درام های جذاب و قدرتمندی هستند و حسین فدایی حسین ترجمه های خوبی از آثار این نویسنده ارائه کرده است. این نمایشنامه نیز ویژگی های جالب توجهی را در خود داشت و از سوی دیگر قصه ای آشنا برای ما ایرانی ها را روایت می کند. پروفسور جیلی بیلی تنها شخصیت انسانی این نمایشنامه است و دیگر کاراکترها همه اجزای آجیل های خوراکی هستند که فانتزی تمام عیاری را پیش روی مخاطب می گذارند. نمایشنامه اصلی به علت طولانی بودن اجرایی 3 ساعته را می طلبید و از آنجا که امکان اجرایی با این مدت زمان را در اختیار نداشتیم؛ بنابراین نسخه ای 70 دقیقه ای را برای اجرا آماده کردیم. یکی از ویژگی های  نوشته های دیوید وود توجه بر ریزه کاری ها و جزئیات است و از سوی دیگر او به ارتباط گیری گروه نمایش با مخاطب کودک و نوجوان همزمان با اجرای اثر اعتقاد جدی دارد. شخصاً هم به ارتباط و مشارکت گروه اجرایی و مخاطب اهمیت می دهم و در اجرای «پروفسور جیلی بیلی» نیز تا جایی که زمان اجازه می دهد ارتباط گیری ما با تماشاگران دنبال می شود.  

این کارگردان و بازیگر تئاتر در ادامه سخنانش در خصوص روند آماده سازی این متن برای اجرا گفت: با وجود اینکه نمایش ما نسخه کوتاه تری از نمایشنامه دیوید وود را ارائه می دهد، از بازنویسی متن به شکل معمول اجتناب کردیم و بیشتر بر دراماتورژی نمایش متمرکز شدیم. اساساً واژه دراماتورژی در تئاتر ما به معانی مختلفی تعبیر می شود و در تئاتر بزرگسالان عموماً با مفاهیم و کارکردهای پیچیده و خاصی همراه است. با این حال معتقدم دراماتورژی در تئاتر کودک و نوجوان جدای از اینکه می تواند نقش موثر و مثبتی در کیفیت نهایی آثار داشته باشد، در این عرصه از کارکردهای ویژه ای هم برخوردار است که در ارتباط با مخاطب کودک و نوجوان لازم است در نظر گرفته شوند. در این اثر تلاش مان در این زمینه در قالب ویرایش صحیح متن و تحلیل موقعیت و شخصیت های نمایش بروز کرده است. همچنین تلاش کردیم بدون آن که متن را برای مخاطب ایرانی به اصطلاح معمول آداپته کنیم، فضای نمایش به جغرافیا و حال و هوای خودمان نزدیک تر شود. یکی از جلوه های نزدیک شدن نمایش «پروفسور جیلی بیلی» به حال و هوای ایرانی شوخی های و موقعیت های کمیک در این اجرا است. دیوید وود به ایجاد فضای شاد و کمیک در آثارش بهای زیادی می دهد. اما از آنجا که بسیاری اوقات جنس شوخی ها و طنز آثار خارجی برای ما جذاب و قابل درک نیست، یا بی مزه به نظرمان می رسند و به آن ها نمی خندیم. بر این اساس تلاش کردیم تا موقعیت های کمیک و شوخی ها با روحیه و ذائقه مخاطب ایرانی همخوانی و نزدیکی داشته باشد.

علم بیگی در بخشی دیگر از سخنانش در ارتباط با اقتضائات نمایش های کودک و نوجوان بیان کرد: متاسفانه ما در بخشی از کارکردهای تئاتر کودک و نوجوان همواره دچار افراط و تفریط می شویم. جنبه های مفرح و شادی آور در تئاتر ما گاه چنان برجسته می شود که این آثار را بیشتر به جنگ های تلویزیونی نزدیک می کند. شخصاً مفرح بودن را یکی از ویژگی های لازم نمایش های کودک و نوجوان می دانم، اما معتقدم این ویژگی نباید در نمایش آنقدر غالب شود که دیگر جنبه ها و کارکردهای تئاتر کودک و نوجوان چون آموزندگی و الهام بخشی از دست برود.

این هنرمند در بخش پایانی سخنانش نیز در خصوص تجربه اجرای این نمایش در تالار هنر گفت: در دوره مدیریت جدید تالار هنر، فعالیت در این مجموعه برای هنرمندان و گروه های مستقل تئاتر کودک و نوجوان بیشتر فراهم شده است؛ و از این بابت شخصاً از مدیریت مجموعه قدردانی می کنم.   




نظرات کاربران